SÜRDÜRÜLEBİLİR MALZEMELERLE, SÜRDÜRÜLEBİLİR TASARIMLAR VE SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM SİSTEMLERİ MÜMKÜN MÜ?
- EvRiM ARıCaN
- 21 Şub 2021
- 3 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 11 Mar

SÜRDÜRÜLEBİLİR MALZEMELERLE, SÜRDÜRÜLEBİLİR TASARIMLAR VE SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM SİSTEMLERİ MÜMKÜN MÜ?
Son günlerde çok başarılı bulduğum bir projeyi sizinle paylaşmak istiyorum.
Londra'da The Design Museum'da geçen sene 6 ay sergilenen Priestmangoode'ye ait proje Ekim 2019'da New York Times'a haber oldu. Projenin neden başarılı olduğunu doğru anlayabilmemiz için hitab ettiği hava ulaşımı sektörünün küresel kirlenmedeki payına kısaca bir göz atalım.

Uluslararası hava taşımacılığı birliğinin (IATA) yaptığı küresel bir araştırmaya göre, hava yolları yolcuları, kat ettikleri mesafe ve uçuş sınıfına bağlı olarak, bir uçuşta ortalama
1,43 kg ile 2,5 kg arası atık üretiyor. (IATA, 2014).
Yaklaşık 300 havayolunu temsil eden bir ticaret grubu olan Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA 2018), Londra'daki Heathrow Havalimanı'nda küçük bir çalışma yürüttü. Çalışma sonunda havayollarının geçen bir yılda yaklaşık 6,7 milyon ton kabin atığı ürettiği bilgisini paylaştı.
Aynı yıl Avrupa Parlementosu tek kullanımlık plastikleri yasaklayan yasa tasarısını onayladı.
1 YILDA 6.7 MİLYON TON YÖNETİLEMEYEN KABİN ATIĞI !
2018' de Dünya Ekonomik Forumu ,Dünya okyanuslarında bozulmasının yüzyıllar sürebilecek 50 milyon ton plastik olduğunun tahmin edildiğini ve 2050 yılına kadar okyanuslarda ağırlık olarak balıktan daha fazla plastik olacağı konusunda uyarıda bulundu .
OKYANUSLARDA 50 MİLYON TON PLASTİK ATIK !
6.7 milyon ton kabin atığının kaçta kaçı okyanuslara ulaşıyor olabilir?
Bir de sormadan edemiyor insan: Deniz mahsulü diye ne yiyor olabiliriz?
Kabin atıklarının ayrıştırılıp dönüştürülebilmesi için ciddi yatırımlar gerekiyor.
Bu konuda Heathrow hava limanı' nın yürüttüğü bir çalışma mevcut. Herşey planlandığı gibi giderse 2025 yılında dönüşüm sistemini ticari kullanıma açarak Heathrow hava limanı' na ve uluslararası yolculuklara ait kabin atıklarının %100 'nün dönüşümü sağlanmış olacak.
Tüm hava limanlarına örnek teşkil edecek bir yatırım.
Avrupa birliği 'Yaşam programı' kapsamında 'Zero Cabin Waste' araştırması tamamlandı.
Araştırmanın sonuçları Mart 2020’de yayınlandı.
Araştırmacıların yaptıkları açıklamalara göre hava yolları kullandıkları plastik atıkları geri dönüştürebilecek sistemlere sahip değiller. Hava limanlarında da benzeri sistemler mevcut değil.
“Sonlu Gezegende Sürdürülebilir Turizm” kitabının yazarı ve Harvard üniversitesi'nin Uluslararası Sürdürülebilir Turizm Girişimi direktörü Megan Epler Wood'a göre, ne havayolu şirketleri ne de hava limanları, yolcularına sundukları ürünlerin dönüşümlerini yönetmeleri için gerekli tesisler veya sistemlere sahip değiller .
Hal böyle olunca sektörde kullanılan materyalleri değiştirmek çok daha yapıcı , kalıcı ve akılcı olabilecek gibi görünüyor.

2019 da Londra'daki The Design Museum' da açılan “ Onboard: Reduce.Reuse.Rethink ” sergisinde yer alan PriestmanGoode firmasına ait proje bu sebeplerden büyük ses getirdi.
Tamami ile organik malzemelerle tasarlanmış seyahat yemek seti bu sorunlara çözüm olacak gibi… Bir uçakta ağırlık ne kadar fazlaysa, yakıt emisyonları da o kadar yüksek olur. Priestmangoode de, projedeki tüm öğeler tasarlanırken kullanılan materyaller ve ağırlıkları birlikte gözetilerek tasarımları geliştirilmiş.

Yemek tepsisi: Öğütülmüş kahve atığı ve kabuğundan,
Tabaklar: sıkıştırılmış buğday kepeğinden
Salata kapağı: muz kabuklarından,
Sıcak yemek kapağı: bambudan,
Tatlı kapağı: waffle'dan
Kaşık-çatal: hindistan cevizi ağacından,
bardak içi: yosundan, bardak dışı: pirinç kabuğundan,
Sos ambalajları: deniz yosunundan
Bu ne demek oluyor?
Böyle bir tepside yemeğinizi yediğinizde yemek artıkları ve kaplarının ayrıştırılmasına gerek duymadan dönüşümlerini sağlayabilirsiniz.
Birlikte dönüşüme gider ve dönüşüm esnasında karbon salınımına sebep olmazlar..



Tasarladıkları su matarası ile hava limanlarında tek kullanımlık su şişelerinin kullanımından çıkılması hedeflenmiş.
Organik malzemelerden tasarlanan tüm bu ürünler kompost edilebiliyorlar.Yani her anlamda 0 karbon. Üretimden tüketime ve yok oluşa kadar varlığı bütünsel anlamda dünyaya katkı sağlayan ürünler.
Böylece çok yönlü bir tasaruffu bizlere tasarım endüstrisi sunmuş oluyor.
İşte doğru tasarım yatırımları bu yüzden çok önemli. Bilgi, bilgi, bilgi...
Sanıyorum ki pandemi sonrası seyahat süreçlerinde artık karşımıza benzer ürünler çıkmaya başlayacak. Gerçekten heyecan verici.
Bu noktada tüketiciler olarak üzerimize düşen görev uzun uçuşlarımız öncesinde hava yolu şirketlerinin bize yolladıkları bilgilendirme maillerine cevap vererek, yeme içme tercihlerimizi bildirip, gereğinden fazla ürünün çöp olmasına engel olabilmek.
Hava yolu şirketlerinden bekletimizde bir sonraki yıl açıklayacakları sürdürülebilirlik raporlarını uygulamaları ile bize hissettirmeleri olacaktır.
Sevgi ve sağlıkla kalmanız dileğiyle,
Evrim Berrak
Comments