SPACE FASHION - BIOSUIT

Bu sefer dikkatinizi bambaşka bir konuya çekmek istiyorum.

Evet çok zor bir dönemden geçiyoruz.

Bir yandan covid-19 ile savaşmaya devam ediyoruz, diğer bir yandan dağılan ekonomilerde varlığımızı sürdürmeye çalışıyoruz.

Ama tüm bunlar olurken dünya hızını kesmeden geleceğe doğru emin adımlarla koşmaya da devam ediyor.

Bugün dağılan iş düzenlerimizin nasıl eski günlerine döneceğini, yeni yaptığımız koleksiyonları müşterilerimize nasıl ulaştırabileceğimizi, bu durgun dünya ekonomisinde nasıl satmayı başaracağımızı düşünürken; dünyanın bambaşka yerinde, başka insanlar, aklımızın ucuna bile gelmeyecek projelerde çalışıyor ve geleceğe şekil veriyorlar.

Onların bu çalışmaları önümüze yepyeni ufuklar açtığı gibi yeni sektörlerin, iş kollarının oluşmasını da sağlıyor.

Peki nelerdir bu yeni oluşumlara sebep olan çalışmalar?

Son aylarda uluslararası uzay istasyonu ile ilgili haberler, SpaceX'de yapılan denemeler tahmin ediyorum ki meraklılarının gözünden kaçmamıştır.

Açıkçası teknolojiye ve yeniliklere olan kişisel merakım dışında pek ilgilendiğim bir alan değildi uzay. Ta ki geçen sene WGSN'in 20'li yılların 20 trendi paylaşımındaki 'Space Race' ve 'Biosuit' detayları dikkatimi çekene kadar.

Sizi bilmem ama ben bu başlıkları araştırmaya başlayana kadar aşağıda belirttiğim gelişmelerin çoğundan haberdar değildim.

Peki ya siz;

• Uluslararası uzay istasyonuna gönderilecek ilk sivil ekibin 2022'de gönderilmesinin öngörüldüğünü ve mürettebatının açıklandığını,

• İlk ticari uzay istasyonunun 2024'te

• Axiom Space tarafından inşa edilmiş olacağını,

• Virgin Galactic, Blue Origin, SpaceX gibi şirketlerin 2025'te başlamayı planladıkları uzay yolculuğu için bugünden rezervasyon almaya başladıklarını,

• İlk uzay otelinin 2027'de

• Orbital Assembly tarafından hizmete sunulmasının planlandığını,

• Uzayda yapılması planlanan projeler için uzay yapı şirketlerinin kurulduğunu,

• Nasa'nın Ay'da bir üs kurmak için tasarım yarışması düzenlediğini,

• Yine Nasa tarafından Ay'da 2030'a kadar ay kumu kullanılarak 3D baskı teknolojisi ile yapılar inşaa edilmesinin ve bir üs kurulmasının planlandığını,

• Uzay turizminde, Ay'da ya da Mars'da yapılacak çalışmalarda Astronotların ve turistlerin, kullanılabilmesi için MIT'de Prof. Dava Newman ve ekibinin daha ergonomik yeni nesil ve 'Biosuit' olarak adlandırdıkları astronot kıyafetleri üzerine çalışmalar yürüttüklerini,

• adidas ve İnternational Space Station'ın ortak çalışması ile uzay yolculukları için yerçekimsiz ortama uyum sağlayabilen sneaker tasarlandığını,

biliyor muydunuz?

Gerçeği söylemem gerekirse ben 'Biosuit' ve 'Space Race' başlıkları üzerine araştırma yapmaya başlayana kadar işin buralara kadar vardığını bilmiyordum.

Hepimiz internet dünyasında uzay seyahati için ciddi rakamlara rezervasyonlar yapıldığını okumuşuzdur. Ama konunun uzaya gitmenin dışında bir boyut kazanmış olduğunun

farkında mıyız? Orasından emin değilim.

Anlaşılan o ki turizmden konaklamaya, giyime birçok alanda ki çalışmalarda ciddi yollar katedilmiş durumda ve yapılan ar-ge çalışmaları ile ürün geliştirmeleri istenilen seviyeye geldiğinde yeni bir dünyanın kapıları açıldı demektir.

2027 yılında uzay boşluğunda Orbital Assembly Corporation'a ait ilk uzay otelinin kullanıma açılması planlanıyor. Sadece altı sene sonra.

Nasa 2030'a kadar Ay coğrafyasında araştırmalar yapmak için bir üs inşaasının tamamlanmasını planlıyor. Sadece dokuz sene sonra.

2012 yılında Prof. Dr. Dava Newman yayınladığı makalede 'Biosuit' olarak adlandırdığı yeni nesil astronot kıyafetleri üzerinde yaptığı çalışmaları paylaşmış.

2014'de MIT haber ofisi biosuitler üzerine yapılan çalışmalarla ilgili ilk sinyalleri veren makalesini yayınlamış.

Biz hangi kumaş, hangi model yada hangi beton, hangi demir diye uğraşırken...

Dünyanın başka bir yerinde insanlar uzayda yaşam için inşaatlar yapabilmek, uzay boşluğunda, Ay'da ya da Mars'da rahat çalışabilmeyi daha rahat seyahat edebilmeyi sağlayabilecek kıyafetler geliştirebilmek için çalışıyorlar.

Uzay ile ilgili tüm yatırımlar için 'internetin ilk yılları gibi' deniyor.

1989 yılında İnternet ne ise uzay turizmi, uzayda yaşam, uzay için tasarlanan giyim ürünleri için de bugün aynı şeyler söyleniyor.

Yarın için bir şeyler yapmayı planlıyorsak değerlendireceğimiz konuların başında uzay için geliştirilen ürünlerin ve sistemlerin olması gerektiğine inanıyorum.

Değişimin hızlandığını da göz önüne aldığımızda 2025 yılında kârmân hattında uzay turları ve 2040 yılında uzayda tatil planları yapılabilecekmiş gibi görünüyor...

Hangimiz istemeyiz ki Mars manzaralı bir odada 3 gün geçirmeyi.

Durum böyleyken baktığımız yeri değiştirmek gerekiyor sanırım.

Bu demek değil ki bu gelişmeler varsa bugüne olan dikkatimizden vazgeçip tüm dikkatimizi bu alana vereceğiz.

Ama bu gelişmeler teknolojik kumaşların geleceğin efendisi olacağının kanıtı.

Bildiğimiz tekstil anlayışını dijital moda, sürdürülebilir olma yöntemleri olumlu yönde değiştirmeye zorlarken diğer bir köşeden, daha büyük bir hızla, uzayla ilişkilenmeye başlayacağımız bir düzlem geliyor.

Bu durumda kurumların yarının dünyasında güçlü bir yer edinebilmek için bugünün dünyasına hizmet ederken diğer bir yandan yarının dünyasına yatırım yapması bir gereklilik oluşturuyor.

Kumaş sektörünün yönünü teknolojik kumaşlar ve sürdürülebilir üretim metodlarını geliştirmeye çevirmesinin doğru bir hamle olacağı, tüm bu gelişmelerin ortaya koyduğu bir sonuç olarak karşımıza çıkıyor.

Üretiminde gümüş iyonu kullanılarak suya ihtiyaç duymadan kendini temizleyebilen kumaşlar, radyasyondan ve elektromanyetik dalgalardan koruyan kumaşlar, daha önceki

'Active Wear' yazımda tanıttığım gibi bluetooth'u ile elektronik aletlerimize erişim sağlayabilen bu vesile ile, bünyesindeki devreleri kullanarak vücut sağlığımızı kontrol eden bize uyarı sinyalleri gönderebilen, bazı hareketleri yapabilmemiz için titreşimler aracılığı ile bize yönlendirme gönderebilen kumaşlar gibi kumaşlar geliştirebilecek ekipleri kurmaya ve ürünleri geliştirmeye yatırım yapılmalı.

Sektörde çalışan bireylerin ise öğrenimlerini ya da kariyerlerini bu tarafa doğru kaydırmaları çok daha doğru olacaktır.

Tahmin ediyorum ki çok yakın zamanda uluslararası üniversitelerde uzay giyimi üzerine bölümler, sertifika programları açılacaktır.

Hatta belki de uzay tekstili için tasarım ve mühendisliği kapsayan yeni bölümler oluşturulacaktır.

Son olarak yüksek lisans, doktora planlayan herkesin dikkatine diyelim.

Sevgi ve sağlıkla kalmanız dileklerimle;

EvRiM ARıCaN